Sual-cavab
Diplomların tanınması və hərbi möhlət
Bəli, tanınır. Xarici ölkələrin diplom tanınma prosesi mövcud qanunvericiliyə uyğun həyata keçirilir. Xarici ölkələrdə əldə olunmuş diplomların tanınması haqqında bu məqaləmi oxuya bilərsiniz.
Tələbə, qəbul olduğu universitetin öz ölkəsində dövlət tərəfindən akkreditə olunmasına (yəni, dövlətin universiteti rəsmi tanımasına) əmin olmalı, xarici universitetdəki ixtisasını Azərbaycanda tədris olunan ixtisaslara uyğun seçməli, əyani təhsil almalı, həmin ölkədə kifayət qədər vaxt keçirməli və Azərbaycanda təşkil oluna biləcək müsahibədən ən azı qənaətbəxş nəticə əldə etməlidir.
Təhsildə Keyfiyyət Təminatı Agentliyi diplom tanınma prosesini həyata keçirən qurumdur.
Xeyr, elə bir siyahı heç bir qurum və ya nazirlikdə yoxdur.
Bəli, hansı ölkədə oxumağınızdan asılı olmayaraq, yalnız əyani əsaslarla təhsil aldıqda hərbi xidmətdən möhlət hüququ verilir.
Xeyr, yalnız əyani əsaslarla təhsil tələbəyə bu hüququ verir.
Xeyr. Hərbi xidmətdən möhlət almaq üçün xarici universitetdən tam qəbul sənədi lazımdır.
Bəli. “Hərbi vəzifə və hərbi xidmət haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununun 21-ci maddəsinə əsasən hərbi xidmətdən möhlət hüquq bir təhsil pilləsi üçün yalnız bir dəfə verilir. İkinci bakalavr hərbi xidmətdən sonra mümkündür.
“Hərbi vəzifə və hərbi xidmət haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununun 21-ci maddəsinə əsasən tələbəyə 6 ay möhlət verilir. Tələbə bu müddət ərzində universitetə bərpa və ya başqa universitetə transfer olunmursa, hərbi xidmətə çağırılır.
Xaricdə bakalavr & magistratura təhsili
Xaricdə bakalavr təhsili üçün minimal olaraq xarici pasport, attestat və 9-10-11-ci sinfin qiymət cədvəli tələb olunur.
Bu zaman son sinifdə oxumaqla (və ya məktəbi planlaşdırılan tarixdə bitirmək ilə) bağlı arayış və qiymət cədvəli (9-10 və 11-ci sinfin birinci yarımili) tələb olunur.
Universitetlərə görə dəyişsə də, DİM və ya SAT nəticəsi şərt deyil. Bu nəticələr olmadan da bir çox universitetlərə müraciət etmək olar. Bəzi universitetlər isə DİM və ya SAT nəticəsini tələb etdiyi üçün bu imtahan nəticələri ilə daha çox universitetə müraciət etmək mümkündür.
Burada 2 əsas məqam var: Azərbaycanın 11 illik attestatı ilə birbaşa bakalavr təhsilinə başlamaq imkanı və bakalavr ixtisasları ingiliscə olan ölkələr (ətraflı, bu yazıda). Hər iki faktoru nəzərə alaraq, Polşa, Latviya, Litva, Estoniya, Çexiya və Macarıstan kimi ölkələrdən seçim etmək olar.
Xarici ölkələrdə təqaüdlə bakalavr təhsili almaq ciddi dərəcədə məhduddur. Latviya və Koreya kimi çox az sayda ölkələr var ki, burada bakalavr üçün təqaüd proqramları mümkündür. Xarici ölkələrdə təqaüdlə bakalavr təhsili almaq ciddi dərəcədə məhduddur. Latviya, Macarıstan və Koreya kimi çox az sayda ölkələr var ki, burada bakalavr üçün təqaüd proqramları mümkündür. Əlavə olaraq, Azərbaycanın Dövlət Proqramına da müraciət etmək olar.
Xarici ölkələrdə magistratura təhsili üçün minimal olaraq tələb olunan sənədlərə xarici pasport, bakalavr diplomu və əlavəsi daxildir.
Son kursda oxumaqla (və ya gözlənilən məzun olma tarixi ilə) bağlı arayış və adətən son 7 semestrin transkripti hazır edilməlidir.
Bu kimi sertifikatlar adətən ABŞ, Kanada və Qərbi Avropanın dünyaca yüksək reytinqli universitetlərinə və ya akademik təqaüd proqramlarına müraciət zamanı tələb oluna bilər. GMAT adəti üzrə iqtisad yönümlü, GRE isə sosial və ya humanitar yönümlü ixtisaslar üçün istənilir.
Xaricdə magistratura proqramı üzrə təqaüdlər adətən akademik göstəricilərə görə verilir. Bu baxımdan yüksək GPA, dil bilikləri, akademik-sosial fəaliyyət və tələbənin şəxsi motivasiyası əsas göstəricilər hesab olunur.
Ümumi suallar
Əvvəlki təhsil pilləsinin ingiliscə olması və ya müsahibə variantları ilə müraciət mümkündür. Nəzərə almaq lazımdır ki, hər universitet müsahibə etmir və yalnız beynəlxalq sertifikat tələb edir.
Xaricdə təhsil üçün universitetlərə son müraciət tarixi ölkələrə görə dəyişir. Məsələn, Kanada üçün müraciətlər adətən təhsil alınacaq ilin yanvarında bitsə də, Polşa üçün bu müddət sentyabr ayına qədər davam edə bilər.
Ödənişsiz təhsil Almaniya, Norveç və s. kimi ölkələrdə mövcuddur. Bu kimi ölkələrdə rəqabət güclü olduğu üçün tələblər də yüksəkdir. Əlavə olaraq, viza alınması üçün müəyyən depozit də tələb olunur. Almaniyada ödənişsiz təhsil və Norveçdə pulsuz təhsil kimi məqalələrimi oxuya bilərsiniz.
Xaricdə bir aylıq xərclər ölkə, şəhər və ən əsası tələbənin həyat tərzinə görə dəyişir. Məsələn, Polşa, Macarıstan, Çexiya kimi ölkələrdə minimal xərclər 400-500 avro arasında dəyişsə də, Norveç kimi ölkədə bu rəqəm 1,200 avroya bərabərdir.
Bəli. Demək olar ki, bütün ölkələrdə bank hesabında müəyyən məbləği göstərmək tələbi var.
Bu, vizasını istədiyiniz ölkədən asılıdır. Məsələn, Almaniya təhsil vizası üçün qoyulmalı 11,208 avro tələbənin bir illik xərclərini əvvəlcədən qarşılamaq üçündür və bank hesabından bir dəfəyə çıxardıla bilməz. Tələbə, bu puldan ayda maksimum 934 avro olmaqla istifadə edə bilər.
Xeyr. Məsələn, Polşa, Çexiya, Macarıstan, Estoniya, İtaliya kimi ölkələrdə belə bir məhdudiyyət yoxdur və bank hesabındakı pulu vizadan sonra çıxartmaq olar.
Rəsmi olaraq viza müraciətlərində yaş məhdudiyyəti yoxdur. Sadəcə, tövsiyə edirəm ki, yaşı müəyyən qədər çox olan tələbələr, təhsil alacaqları ixtisasları ya karyeralarına, ya da əvvəlki ixtisaslarına uyğun olaraq seçsinlər.